در حاليکه بسياري از کودکان اوتيستيک داراي عقب ماندگي ذهني هستند اما اين کودکان داراي هوش نرمال يا بالاتر از نرمال هستند .
اوتيسم اختلالي نورولوژيكي با علائم روانشناختي است كه مشخصه اصلي آن اختلال در برقراري روابط اجتماعي است. از ميزان شيوع اين بيماري در كشور اطلاعات دقيقي در دست نيست اما در منابع خارجي نرخ شيوع از يك در 150 كودك يا حتي 4 در 10هزار كودك ذكر شده است.
اوتیسم یا درخودماندگی یک ناتوانی پیچیده رشدی است که معمولا علائم آن در سه سال اول زندگی ظاهر می‌شود. این عارضه نتیجه اختلالی عصب‌شناختی است که بر کارکرد طبیعی مغز تاثیر می‌گذارد و رشد آن را در نواحی مربوط به ارتباط و تعامل اجتماعی دچار اشکال می‌کند.
–
اكثر كودكان اوتيستيك هيچ گاه زبان باز نمي كنند. معدودي از آنها در دومين سال زندگي شروع به صحبت مي كنند. حدود سنين 15، 30 ماهگي، يعني هنگامي كه كودك بايد كلمات را با هم تركيب كرده و جملات ساده درست كند، اين كار را انجام نمي دهد و چه بسا لغاتي را كه مي دانسته از ياد مي برد. اين بيماران درك مطلب ناچيزي دارند و دستورات ساده را در موقعيت هاي تكراري و معين مي فهمند. حتي آنهايي كه گفتار دارند، نمي توانند مفاهيم انتزاعي را به درستي بفهمند چون برداشت هاي سطحي از آنچه شنيده اند، دارند. مثلاً استعاراتي نظير «از شدت خنده مرد» باعث سردرگمي آنها مي شود و حتي ممكن است درصدد يافتن يك جسد برآيند،
در كودكاني كه شدت بيماري كمتر است و احتمالاً زبان با تاخيرهاي جزيي در سنين بهنجار ظاهر مي شود، باز هم طيف گسترده يي از اختلالات گفتار به چشم مي خورد. صداي اين بيماران فاقد زير و بم و مكانيكي است. گاهي كودك خيلي بلند يا خيلي آهسته صحبت مي كند و لهجه اش با لهجه خانواده يا همبازي هايش مشابهتي ندارد. بعضي كودكان باهوش تر، سبك گفتاري بسيار رسمي يا لفظ قلمي پيدا مي كنند. نوعاً گفتار، تكراري و پژواكي است بدين معنا كه كودك جمله يا عبارتي را بارها تكرار مي كند، سوالي را بارها مي پرسد بي آنكه منتظر جواب بماند يا دليلي براي طرح آن سوال داشته باشد. گاهي مصرانه از ديگران مي خواهد مطالب را به سبك خاصي بگويند يا سوال كنند. هرگونه مخالفت با خواست هاي قالبي آنها موجب پريشاني شان مي شود. بازي هايشان معمولاً تكراري، كليشه يي و غيراجتماعي است و شامل فعاليت هاي معدودي نظير رديف كردن يا چيدن اجسام به شكل الگوهاي تكراري، چرخاندن يك شيء يا بخشي از آن (مثل چرخ يك ماشين) يا خراب كردن و به هم ريختن اسباب بازي ها يا ساير اشيا مي شود: البته بعضي كودكان ممكن است بازي هاي پيچيده تري از خود ارائه دهند. حتي در اين موارد نيز بازي هاي كليشه يي اند و چنان كه در جريان فعاليت كودك وقفه يي ايجاد شود، آن را از اول تكرار مي كند يا بازي را فقط با شيوه خاصي تكرار مي كند.
محققان با استفاده از ماشین MEG به مطالعه امواج مغزی کودکان مبتلا به گونه ای از اوتیسم پرداختند تا از چگونگی واکنشهای مغزی آنها نسبت به محرکهایی مانند صدا، کلمه و صحبت کردن اطلاعات جدیدی به دست آورند و به این شکل الگوی دقیقی از چگونگی عملکرد یک مغز مبتلا به اوتیسم به دست آورند.
رفتارهاي كليشه يي ساده معمولاً در كودكاني كه ضعف هوشي شديدي دارند مشاهده مي شود. مثلاً ساعت هاي متمادي تكه هاي كاغذ را پاره مي كنند، نخي را تكان مي دهند، لباس ها و پرده ها را نخ كش مي كنند يا اشيا را ساعت ها جلو چشم خود تكان مي دهند.
در موارد ديگر كودك ممكن است ساعت ها لامپي را روشن و خاموش كند، دري را دائم باز و بسته كند يا چرخ هاي ماشينش را مدت ها بچرخاند. بعضي از آنها با وجود اختلالات شديد يادگيري مهارت هاي ويژه يي (مثلاً در چرخاندن بطري ها، بشقاب ها، ليوان ها و تقريباً همه اشياي سبك) پيدا مي كنند. حركات پاندولي بدن (به چپ و راست يا عقب و جلو) و بال بال زدن دست ها نيز در اين گروه شايعند و اغلب در ساير فعاليت هاي كودك اغتشاش ايجاد مي كنند.
در كودكاني كه دچار درجات شديدتري از عقب ماندگي ذهني اند رفتارهاي خودآزارانه رايج ترند. اين گونه رفتارها معمولاً به شكل رفتارهاي كليشه يي ساده شروع مي شوند و تدريجاً به رفتارهاي آسيب زننده يي نظير كوبيدن سر و گاز گرفتن تبديل مي شوند.
رفتارهاي كليشه يي ساده معمولاً در كودكاني كه ضعف هوشي شديدي دارند مشاهده مي شود. مثلاً ساعت هاي متمادي تكه هاي كاغذ را پاره مي كنند، نخي را تكان مي دهند، لباس ها و پرده ها را نخ كش مي كنند يا اشيا را ساعت ها جلو چشم خود تكان مي دهند. در موارد ديگر كودك ممكن است ساعت ها لامپي را روشن و خاموش كند، دري را دائم باز و بسته كند يا چرخ هاي ماشينش را مدت ها بچرخاند. بعضي از آنها با وجود اختلالات شديد يادگيري مهارت هاي ويژه يي (مثلاً در چرخاندن بطري ها، بشقاب ها، ليوان ها و تقريباً همه اشياي سبك) پيدا مي كنند. حركات پاندولي بدن (به چپ و راست يا عقب و جلو) و بال بال زدن دست ها نيز در اين گروه شايعند و اغلب در ساير فعاليت هاي كودك اغتشاش ايجاد مي كنند. در كودكاني كه دچار درجات شديدتري از عقب ماندگي ذهني اند رفتارهاي خودآزارانه رايج ترند. اين گونه رفتارها معمولاً به شكل رفتارهاي كليشه يي ساده شروع مي شوند و تدريجاً به رفتارهاي آسيب زننده يي نظير كوبيدن سر و گاز گرفتن تبديل مي شوند.
به گفته دانشمندان، مغز پس از شنیدن صوت واکنش نشان می دهد، مغز اوتیسمی نیز پس از شنیدن صوت واکنش نشان می دهد اما این واکنش با تاخیر همراه است و به همین دلیل پیچیده تر شدن جملات و اطلاعات شنیداری یک مبتلا به اوتیسم می تواند در شناسایی و درک آنها اختلالاتی ایجاد کند.
کودکان مبتلا به اوتیسم برای درک روابط اجتماعی لحظه های بسیار سختی را سپری می کنند تا بتوانند احساسات اطرافیان خود را درک کنند که همین مشکل یکی از اهداف مطالعه جدید دانشمندان در بیمارستان کودکان است هدف اصلی یافتن دلیل اصلی ابتلا به اوتیسم نیست بلکه مطالعه عملکرد مغز کودکان اوتیسمی می تواند شیوه های دقیق تری را برای شناسایی و کنترل زود هنگام آن ارائه کند.
بر اساس این گزارش هدف نهایی درک این بیماری در سطح سلولی در مغز کودک اوتیسمی و درک دلیل عملکرد متفاوت آنها در این کودکان است محققان معتقدند در صورتی که بتوان دلیل این عملکرد متفاوت را دریافت، به طور حتم می توان شیوه های درمانی را نیز برای کنترل این بیماری ارائه کرد.
علائم و نشانه‌های اصلی اوتیسم شامل اختلال در ارتباط و مراودات اجتماعی و رفتارهای تکراری است.کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است مشکلاتی در صحبت‌کردن با دیگران داشته باشند یا هنگامی که با آنها صحبت می‌کنید به چشم‌های شما نگاه نکنند.
کودکان مبتلا پیش از آنکه بتوانند توجه خود را به کاری جلب کنند، ممکن است مجبور باشند برای مثال مدادهای‌شان را ردیف کنند یا جمله مشابهی را بارها و بارها تکرار کنند تا خودشان را آرام کنند.
به طور کلی افرادی که مبتلا به اوتیسم در سه زمینه:
“مراوده اجتماعی” (دشواری در ایجاد روابط اجتماعی: منزوی از دیگران و یا بی تفاوت نسبت به آنان بودن)،
“ارتباط اجتماعی” (دشواری در ابجاد ارتباط لفظی و غیر لفظی: درک نکردن کامل مفهوم حرکات و اشارات، حالات صورت و لحن صحبت دیگران)
و “تخیــل” (دشواری در یادگیری بازی هایی که چند نفر در آنها درگیر هستند و یا باید از قدرت تخیل برای فهم آنها استفاده کرد ) دچار اشکال هستند.
رفتار تکراری و مقاومت در مقابل تغییر روال کار و زندگی نیز جزو خصوصیات فرد اوتیستی است.
از آنجایی که افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است علائم و خصوصیات گوناگونی را از خود نشان دهند، اوتیسم در واقع شامل “طیفی” از اختلالات است.
علت به وجود آورنده اوتیسم نامعلوم است. اوتیسم در تمام طول عمر با فرد باقی می‌ماند و علاجی قطعی برای آن وجود ندارد، اما درمان می‌تواند به مبتلایان کمک کند.
–
سندرم آسپرگر چیست ؟
اختلال آسپرگر که همچنين سندرم آسپرگر نيز ناميده مي شود يک اختلال نموي است که با نقص در مهارتهاي اجتماعي ، دشواري در ايجاد روابط اجتماعي و تمرکز و هماهنگي ضعيف ، و علائق محدود اما هوش معمولي و مهارتهاي گفتاري کافي در زمينه هاي لغت و گرامر مشخص مي شود .
–
اختلال آسپرگر اين کودکان در مقايسه با افراد اوتيستيک از گفتار و زبان اوليه طبيعي تر (البته نه هميشه) و نيز نقايص اجتماعي خفيف تري برخوردارند. بر خلاف کودکان اوتيستيک نمرات هوش کلامي اين گروه برتر از هوش غيرکلامي آنها مي باشد. علائم تشخيصي در اين کودکان ممکن است تا ورود به مدرسه به سختي خود را نشان دهند. (بسياري ممکن است هرگز مشخص نشوند)
برخلاف کودکان اوتيستيک تأخير چشمگيري در زبان، رشد مهارتهاي شناختي و خودياري متناسب با سن ديده نمي شود. به طور کلي افرادي با هوش نسبتاً طبيعي بوده که تخريب کيفي در تعاملات رفتاري – اجتماعي متقابل بدون تأخير در رشد زبان دارند. مشکلاتي در روابط اجتماعي و ارتباط با همسالان با شروع سن مدرسه بيشتر مشهود و آشکار مي شود. همچنين علاقه خاصي به نجوم، جغرافيا و باستان شناسي نشان مي دهند. توجّه به جزئيات، جمع آوري اشيا، علائم وسواسي، نظم و ترتيب خاص در بعضي از امور، حساسيت به تغيير، انعطاف پذيري کم در اندامها و حرکات و نيز يکنواختي جريان تکلم از مواردي است که در آنها به چشم مي خورد .
كودكان مبتلا به آسپرگر شباهت هاي فراواني با كودكان اوتيستيك دارند. آنها نيز دچار نارسايي هاي بارزي در تعاملات اجتماعي اند. علايق و رفتارهاي وسواس گونه، تمايل به يكنواختي و وابستگي به امور تكراري دارند. اغلب آنها مبتلا به وارفتگي و بي مهارتي جسمي اند. و شيوع اين اختلال نيز در جنس مذكر بيشتر است اما تفاوت شان با كودكان اوتيستيك در اين است كه تاخيرهاي چشمگيري در تحول زبان يا هوش ندارند و حركات كليشه يي يا رفتارهاي مخرب در آنها كمتر است. گاهي به مدد هوش، عزم راسخ، كله شقي و نگرش تك بعدي به پيشرفت هاي شگرفي دست مي يابند. مثل اينشتين يا اديسون كه در مستندات علمي از آنها به عنوان افرادي كه رگه هاي آسپرگر داشتند ياد شده است.
اختلال آسپرگر تا حدي ديرتر از اوتيسم ظهور مي کند يا حداقل ديرتر تشخيص داده مي شود . يک فرد آسپرگري تاخير واضحي در شروع صحبت کردن ندارد .به هر حال اين کودکان داراي مشکل در فهم ظرافت هاي گفتاري مثل طعنه ها يا شوخي ها ي مورد استفاده در مکالمات هستند .
در حاليکه بسياري از کودکان اوتيستيک داراي عقب ماندگي ذهني هستند اما اين کودکان داراي هوش نرمال يا بالاتر از نرمال هستند . آسپرگر گاهي اوقات به اشتباه به اوتيسم هاي با عملکرد بالا خوانده مي شوند
* کرايترياي تشخيصي آسپرگر در DSM IV به شرح زير مي باشند
( A ) – نقص کيفي در تعاملات اجتماعي که با حداقل 2 مورد از موارد زير مشخص مي شود:
1- اختلال مشخص شده در استفاده از رفتارهاي غير کلامي نظير تماسهاي چشمي يا بيان صورتي يا حالات بدني و ژست ها و تنظيم تعاملات اجتماعي
2- ناتواني در ايجاد روابط با هم سن و سالان متناسب با مراحل رشد و نمو
3- ناتواني در به اشتراک گذاردن لذات و علايق يا دستاوردها مثل ناتواني در نشان دادن يا آوردن يا اشاره به چيز هاي مورد علاقه
4- ناتواني در تعاملات دو جانبه هيجاني
( B ) – رفتارها علايق و فعاليتهاي محدود و تکراري که با حداقل يکي از موارد زير مشخص مي شود
1- اشتغال فراگير ذهني با يکي يا بيشتر از علايق محدود و کليشه اي که از لحاظ شدت يا تمرکز غير نرمال است
2- شيفتگي غير قابل انعطاف واضح با عادات يا روش هاي غير عملي nonfunctional routines and rituals
3- رفتارهاي تکراري و کليشه اي حرکتي مثل بازي با انگشتان يا فشار دادن يا پيچاندن آنها يا حرکات ترکيبي کل بدن
4- اشتغال ذهني فراگير با قسمتهاي اشيا
( C )– اختلال باعث نقص مشخص باليني در روابط اجتماعي و اشتغال با ديگر زمينه هاي مهم عملکردي مي شود.
( D )– عدم وجود اختلال واضح باليني در شروع صحبت کردن مثلا” بيان يک کلمه اي تا سن دو سالگي يا عبارات ارتباطي تا سن 3 سالگي
( E ) – عدم تاخير باليني مشخص در نمو شناختي يا در رشد مهارتهاي متناسب با سن خودياري(self help skills) يا رفتارهاي تطابقي ( بجز در روابط متقابل اجتماعي) و کنجکاوي درباره محيط در دوران کودکي
( F ) – کرايتريا براي ديگر اختلالات خاص PDD يا اسکيزوفرني نباشد.
–
علائم هشدار دهنده سندرم آسپرگر
دو کودک مبتلا به سندرم آسپرگر هرگز شبیه یکدیگر نیستند . به همین دلیل در یک طیف یکسان تفاوت های آشکاری بین هر مورد وجود دارد که امکان تشخیص را مشکل ساخته و عموما با تشخیص اشتباه همراه است. به خاطر بسپارید به هر حال یک کودک با دارا بودن شاخص های آشکار قابل توجه ، الزاما دارای سندرم آسپرگر نمی باشد. این کار نیاز به تخصص پزشک داشته و لازم است والدین از راهنمایی های لازم نیزدر این خصوص آگاهی یابند .
در این مبحث والدین باید5 سئوال را از خود جویا شوند:
1-کودک من با دیگر کودکان چگونه بازی می کند ؟
پزشکان امروزه در برخورد با کودکی که مبتلا به یک عارضه ی توسعه یافته باشد، این سئوال را به عنوان یک سئوال پایه و اصلی مطرح می کنند . کودکان مبتلا به آسپرگر قادر به انجام بازی های ساختگی نیستند، چرا که به صورت طبیعی نمی توانند به تفکر خلاق و یا انتزاعی بپردازند . بنابراین یک کودک مبتلا به آسپرگر به جای تصور یک حس بازی، اغلب بخش هایی از فیلم ها ، کتاب ها و یا نمایش های تلویزیونی را به صورت کلمه کلمه بیان می کند . بسیاری از والدین بازی کردن برای غنی سازی را با بازی های ساختگی اشتباه می گیرند. چرا که آن ها واژگان گسترده و گفتگوهای بغرنج و پیچیده ای را می شنوند. والدین اغلب از بازی کودکان خود در خانه ، که بسیار متفاوت از زمین بازی است درک چندانی ندارند . آن ها بر این باورند، اگر کودکان بتوانند در منزل خوب بازی کنند، می توانند با دیگر کودکان نیز بازی کنند. اما اغلب بزرگسالان تمایل دارند ، از کودکان خود پیروی کرده و نیازها ی آن ها را در بازی برآورده کنند. دکتر ” لاری لونتال بلفر ” (Dr. Laurie Leventhal Belfer) کارشناس روان شناسی پیشنهاد می کند : سعی کنید تصور نمایید مثل یک کودک 5 ساله مشغول بازی شده اید نه مثل یک بزرگسال! و چگونگی تغییر در بازی آن ها را بررسی نمایید. واکنش کودکان را به تغییر در بازی با استفاده از شخصیت های حسی جدید و یا با گفتن این که می خواهید از اسباب بازی های مختلفی برای بازی استفاده کنید، نسنجید. برای کودکان مبتلا به آسپرگر بسیار مشکل است که این تغییر را قبول کنند. به همین دلیل آن ها به بازی های منظم عادت کرده و قادر به رویارویی با تغییرات نیستند .
–
اشتباه عمومی و داشتن اختلال میل به وسواس شدید (OCD)
داشتن شخصیت ادراکی بین کودکان مبتلا به آسپرگر بسیار رایج است. بسیاری از آن ها صرفاً به یک شیوه خوگرفته و شبیه افراد بسیار وسواسی عمل می کنند. در طول بازی، می توانیم شاهد این امر باشیم. برای مثال : کودک همیشه قطعات حروف الفبا را از بزرگ به کوچک کنار هم قرار می دهد.
2 -نحوه ی گفتگوی کودک من چگونه است؟
یکی دیگر از شاخص های اصلی تفاوت این کودکان با دیگران ، نحوه ی گفتگو و محاوره آن ها است. کودکان مبتلا به آسپرگر اغلب تمایل به داشتن گفتگوهای یک طرفه با دوستان خود دارند . آن ها به آهستگی صحبت کرده و خیلی سریع به محاورات خود پایان می دهند . دکتر آلیس لوک سزار (Alice Locke Chezar) (MFT ATR) و پزشک خانواده می گوید: اغلب ما ،کودکانی داریم که می خواهند در زمینه های مورد علاقه خود صحبت کنند ، آن ها می دانند که این مسائل ساختگی و ذهنی است . این مسائل می تواند در زمینه های علوم ، اتومبیل و یا دایناسورهای مربوط به ماقبل زمان باشد و حداکثر 15 دقیقه طول می کشد. کودکان مبتلا به آسپرگر به صورت کاملا محسوس و با واژگان روشنفکرانه در خصوص موضوع هایی که فرا گرفته اند صحبت می کنند. گفتگوهای بسیار کوتاه با مفاهیم خارجی از دیگر نشانه های کودکان آسپرگر است. با استفاده از وجود پزشکان آسیب شناس زبان و گفتار، می توان آموزش های لازم را در مورد چگونگی انجام محاوره ی طبیعی روزانه، به این کودکان آموزش داد.
اشتباه عمومی : اختلال در تکلم
در حقیقت این ویژگی در بسیاری از اختلالات توسعه یافته مشاهده می شود . اما کودکان مبتلا به آسپرگر عموما دارای اختلال در تکلم خاصی نمی باشند . زیرا آن ها نیاز به تعامل با دیگران ندارند .
3- آیا کودک من با استعداد است ؟
بسیاری از والدین کودکان آسپرگری، تصور می کنند کودکشان خیلی با استعداد است. بدون این که بتوانند موضوع را به صورت دیگر تشخیص داده و درک کنند . داشتن زمینه های خاص علاقمندی یکی دیگر از ویژگی های عمومی کودکان مبتلا به آسپرگر است. آن ها صرفا در زمینه های مورد علاقه و پسندشان ، شروع به صحبت با بزرگسالان می کنند. این کودکان دارای ضریب هوشی بالایی هستند. در درس های ریاضی، علوم و موضوع های غیر انتزاعی نسبت به دیگران دارای برتری محسوسی هستند. وقتی خانم ” لونتال بلفر ” کار با کودکان آسپرگری را شروع کرد ، یک دختر بچه ی 4 ساله ی آسپرگری به او گفت : خانم دکتر آیا امروز سهام خریده اید؟ بازار در حال افزایش قیمت است ! آیا این دختر 4 ساله تا این حد با بازار سهام آشنا بود ؟ جواب منفی است. چرا که پدر وی یک کارگزار بورس بود و این دختر هر روز چیزهایی را که پدرش می گفت ، تکرار می کرد.
–
اشتباه عمومی: عدم شناخت
چون کودکان آسپرگری از بهره ی هوشی بالا و تمرکز زیادی برخوردار هستند، تمایل دارند در مدرسه نسبت به دیگران برتر باشند. به همین دلیل بسیاری از آن ها دچار انزواطلبی می شوند. زیرا در تعامل با اجتماع درگیر کشمکش های درونی بسیار بالایی هستند.
4- آیا کودک من تحمل شکست را دارد ؟
بسیاری از مردم با کودکان مبتلا به اوتیسم (در خود ماندگی) برخورد داشته اند. این افراد بسیار خشن و ستیزه جو هستند. اما کودکان مبتلا به آسپرگر بسیار نرم خو و اغلب کودکانی دوست داشتنی هستند. تنها مواقعی این کودکان عصبانی و تند خو می شوند که با تغییر روبه رو شوند. اگر با قوانین روزانه ی آن ها بازی شود ، و یا با موضوع هایی که مورد علاقه ی آن ها است مخالفت شود دچار اختلالات جدی در رفتار خود می شوند. دکتر ” لونتال بلفر ” معتقد است : بیشتر این کودکان برخلاف دیگر هم سن و سال های خود که تمایل به گسترش دامنه ی فعالیت های خود دارند مایل به تغییر اوضاع جاری خود نیستند. اغلب، والدین اجازه می دهند کودکان خود تا سن 5 سالگی نسبت به گسترش دامنه ی اختیارات خود اقدام کنند . برای پیشگیری از ستیزه جویی، بسیاری از والدین طبق قواعد بازی کودکان خود ، با آن ها بازی می کنند. اما کمتر به کودکان خود کمک می کنند تا با دنیای واقعی اطراف خود ارتباط برقرار کنند. برای مثال اگر تغییرات لازم در زمینه ی نحوه ی تعامل صحیح به آن ها آموزش داده نشود، در برقراری روابط با دیگران دچار بحران های شدید شده و عادات و رفتار خود را به بزرگسالی انتقال می دهند.
اشتباه عمومی: اضطراب
تغییر، موجب ایجاد اضطراب در کودکان آسپرگری می شود . اما این اضطراب ریشه ی اصلی مشکل محسوب نمی شود.
5 -آیا کودکان آسپرگری هنگام صحبت کردن از تماس چشمی نیز استفاده می کنند؟
یکی از علائم هشدار دهنده برای کودکان مبتلا به آسپرگر و اوتیسم عدم ایجاد تماس چشمی به هنگام سخن گفتن است. دکتر ” لونتال بلفر” می گوید: اگر شما به چشمان کودکی نگاه کنید قادر خواهید بود تعاملات و تحرکات گروهی را از بدو تولد ملاحظه کنید . این کودکان حتی یک لبخند کوچک و یا تکان دادن سر به عنوان توجه به هنگام گفتگو و محاوره های دقیق رفتاری از خود نشان نمی دهند .
اشتباه عمومی: عارضه ی بیش فعالی قابل توجه (ADHD)
وقتی این افراد را از دنیای خود بیرون می بریم به نظر می رسد، آنها دچار پریشانی و یا حواس پرتی شده اند. اغلب مانند کودکان دارای اختلال بیش فعالی (ADHD) دچار ناآرامی و بی قراری می شوند. اما این ناآرامی ناشی از تغییراتی است که برای آن ها پیش آمده است.
برنامه های کاربردی برای اوتیسم:
10 ابزار فنی برای کودکان و نوجوانان مبتلا به آسپرگر(ASD)
دکتر کاترین بوسر روان شناس متخصص در اوتیسم اظهار می دارد: این کاربردها دارای مزایایی برای دانش آموزان و درمانگرانی است که با آن ها سروکار دارند. شیوه های ارتباطی مورد استفاده که هزاران دلار صرف خرید آن ها می شود، طی این برنامه های کاربردی، برای خانواده هایی که دانش آموزان آن ها دچار اختلالات زبانی هستند 100 دلار و یا کمتر هزینه در بر خواهد داشت . آخرین برنامه های کاربردی تدوین شده، برای کودکان مبتلا به (ASD) مبتنی بر اهداف مرتبط با ارتباط،اجتماعی سازی و همچنین خوداظهاری است. با بررسی اسلایدهای ارائه شده می توانید برنامه های کاربردی مفیدی را برای کودکان مبتلا به (ASD) مشاهده نمایید.
1-برنامه ی تعویض و یا جابه جایی دو تایی (proloquo2GO)
این برنامه، برنامه ای کامل است که باعث افزایش و جایگزینی ارتباطات (AAC) می شود. با استفاده از فن آوری مورد استفاده، ارتباط برای افرادی که در گفتار خود دارای مشکل طبیعی هستند، تسهیل شده است. کودکان با استفاده از این برنامه ی کاربردی تشویق می شوند، تفکرات و ایده های خود را با استفاده از علائم و یا تصاویر بیان کرده و یا با لمس یک صفحه ی کلید نسبت به نوشتن آن ها اقدام نمایند.
این برنامه کاربردی هزینه بر بوده، اما در عین حال بسیار ارزان قیمت تر از تجهیزات مورد استفاده برای (ASD) است. طی فرم های کاربردی مشخص برنامه ریزی، می توان طیف های وسیعی از سن های مختلف و سطوح مهارتی مختلف را از زمان پیش دبستانی تا بزرگسالی زیر پوشش قرار داد. این برنامه همچنین به لهجه های مختلف برای مردان و زنان تهیه شده است تا تناسب بیشتری با کودکان داشته باشد.
2-خودیابی( اوتیسم ) در شیوه ی خود یابی به کودکان دارای مهارت های اولیه ی اجتماعی ، بسیار کمک می شود. این شیوه ی کاربردی از طریق سیستم پاداش دهی با تمرکز بر روی افرادی که دارای این بیماری هستند صورت می گیرد . آن ها برای یافتن افراد، از طریق حس های مختلف و بدون این که تنبیه شوند ، با تغییر ضرب آهنگ حرکات ، اقدام می کنند. این ویژگی برای کودکان گنگ و بسیار جوان مناسب است.
3-صحبت سریع (AAC)
صحبت سریع ، به کودکان گنگ اجازه می دهد با لمس دکمه هایی نسبت به تغییر کلماتی که در سخن گفتن موثر است عکس العمل نشان دهند. با دو دکمه ی اصلی ” بله و خیر ” این کار شروع می شود. با پیچیده کردن طبقات مختلف دیگر می توان این روش لمسی را گسترش داد. شایان ذکراست تا 11 هزار علامت به کارگیری شده ، این روش را می توان ارتقاء داد. برای افزایش بهره وری این برنامه ی کاربردی، می توان تغییراتی را برای رفع نیازهای کودکان مبتلا به اختلالات گفتاری ایجاد نمود.
4- به من نخند
با استفاده از این ابزار ، کودک شما می تواند مهارت های اجتماعی ساده را تجربه کند و نسبت به شناخت هیجانات خود از روشی قابل پیش بینی و ایمن استفاده کند . با نمایش تصاویر کودکان در موقعیت های مثبت و منفی مانند غم و شادی این احساسات برای آن ها شناسایی خواهد شد. این روش تشویقی، از طریق تماس چشمی و مفاهیم ساده ی دوستانه مانند مشارکت و همکاری، علیرغم سادگی آن ها تاثیر زیادی از طریق بینایی دارد.
5-حساسیت علت و معلولی از طریق جعبه ی نور
در این روش کاربردی همان طور که از نام آن مشخص است ، به کودک اجازه داده می شود با فشار بر روی 21 دکمه صداها و تصاویر لازم را دریافت نماید. اصولا تصاویر مربوط به آتش، باران و ستاره ها برای کودکان بسیار جذاب تر است. اما آن ها نیاز دارند ، با توقف بر روی صفحه و یا توقف آثار این ابزار ، واکنش نشان دهند . این امر موجب خواهد شد ارتباط عصبی وآگاهی از روش علت و معلول برای کودکان و یا افرادی که دارای معلولیت های بسیار جدی و عمیق هستند، مفید واقع شود.
6-توان بخشی گفتاری
این روش علاوه بر این که منجر به پرورش مهارت های اجتماعی می شود ، به صورت طبیعی آگاهی از الگوهای محاوره و رفتارهای اجتماعی مناسب را تحت تاثیر قرار داده که البته مفید فایده برای کودکان (ASD) است. این کودکان در جامعه تنها دارای یک انتخاب برای تکمیل گفتگوی خود از راه مناسب هستند. این برنامه ی کاربردی به راحتی برای تجارب شخصی در سطوح مختلف کاربرد دارد.
–
7- برنامه های زمانبندی ابتدایی از طریق دیدن
با تغییر در برنامه های زمانبندی قابل رویت، این برنامه برای بالا بردن کارایی کودکانی که دارای مشکلات ارتباطی هستند، مفید است. در این برنامه ی کاربردی ، کودک با تعقیب تصاویری که به نمایش گذاشته می شود یک سری برنامه های منظم را که به راحتی قابل فهم است، دریافت می کند. این برنامه ضمن این که بسیار کارساز و مثبت ارزیابی شده است برای کودکان و مراقبت کنندگان آنها نیز بسیار مفید عنوان شده است.
8-مبادله تصاویر جذاب برای افراد گنگ
این برنامه کاربردی با توجه به تصاویر و سیستم مبادله ی ارتباطی برای ارتباط افراد مبتلا به اوتیسم طراحی شده است . نوع تکنولوژیکی آن نیز بسیار قابل انعطاف تر از فلش کارت های قدیمی است . با تغییر در ابزارهای مورد استفاده، تعداد زیادی از تصاویر مد نظر، قابل نمایش داده شدن است .این تصاویر حاوی اصطلاحات و یا جملاتی برای ارتباط است.
9- دکمه ی صحبت آهسته
این برنامه ی کاربردی بسیار ساده ، با استفاده از یک کلید لمسی برای کودکان دارای مهارت های محدود ، با ضبط عباراتی مانند ” سلام ” و یا ” من گرسنه ام ” شروع و با فشار دادن دکمه ی کلمات ضبط شده بیان و قابل تکرار می باشد. با اضافه کردن تصاویر خود و یا استفاده از دکمه های نورانی و بزرگ، می توان تاثیر بیشتری از این برنامه گرفت.
10-گفتگوهای یاری رسان:
این برنامه کاربردی، کلمات و جملات تایپ شده را به صورت محاوره بیان می کند . محاوره ی یاری رسان با صدای منتخب، به ادای جمله هایی که کودکان قادر به تایپ آن ها هستند می پردازد. با ایجاد عبارات، کلمات ، جملات و ذخیره ی آن ها در مخزن داده ها به راحتی می توان با دسترسی به آن ها به محاوره پرداخت. این فن آوری ، بسیار جدید بوده و دفاتر مطالعاتی رسمی اندکی، از آن بهره برداری موثری دارند.
بر اساس مطالعات انجام شده این روش چشم انداز بسیار مثبتی دارد. دکتر بوسر (Dr. Boser) از عادت مفرط به این روش هشدار داده است و استفاده جایگزین مداوم این روش را برای درمان اوتیسم منع کرده است. این روش برای معلمان باید همراه با مشاوره با درمان گران مبتلایان به اوتیسم، باشد. برخی معتقدند این روش صرفا ابزاری مفید برای استفاده درمانگران و یا استفاده کنندگان از دانش و توانایی مرتبط با توسعه و بهبود است. استفاده از این روش برای کودکان مبتلا به اوتیسم و کودکان طبیعی ، به عنوان یک فعالیت درمانی در بالا بردن مهارت های ارتباطی و اجتماعی کودکان و افزایش اعتماد به نفس آن ها بسیار موثر خواهد بود.
منابع:
http://www.education.com/magazine/article/five-warning-signs-aspergers
http://www.education.com/slideshow/apps-autism/app-benefits-autism
– برگرفته از سایت میگنا
نظرات کاربران (بدون نظر)
ثبت و ارسال نظر